یکی از دعاوی پرکاربرد در دادگاههای حقوقی ایران، دادخواست مطالبه وجه است. زمانی که شخصی پول یا طلبی از دیگری دارد و بدهکار از پرداخت آن خودداری میکند، میتواند با تقدیم دادخواست به دادگاه، وجه مورد نظر را مطالبه نماید. اما نکته مهم این است که طرح دعوا نیاز به پرداخت هزینه دادرسی دارد. در بسیاری از مواقع، طلبکار به دلیل مشکلات مالی قادر به پرداخت این هزینه نیست؛ در این حالت میتواند همزمان با دادخواست اصلی، تقاضای اعسار از هزینه دادرسی را مطرح کند.
در این مقاله، ضمن توضیح کامل مراحل، شرایط و مدارک، یک نمونه دادخواست مطالبه وجه و اعسار از هزینه دادرسی 1404 به همراه فایل کامل و قابل دانلود ارائه میشود.
مطالبه وجه چیست؟
مطالبه وجه به معنای درخواست رسمی از دادگاه برای دریافت طلب یا بدهی مالی است. این وجه میتواند شامل:
-
طلب ناشی از قرارداد یا معامله
-
بدهی ناشی از قرض یا وام
-
چک یا سفته پرداختنشده
-
سایر تعهدات مالی
اعسار از هزینه دادرسی چیست؟
اعسار در لغت به معنای ناتوانی مالی است. در حقوق، اعسار از هزینه دادرسی زمانی مطرح میشود که فردی توان پرداخت هزینههای مربوط به طرح دعوا را نداشته باشد.
طبق قانون اعسار، شخص میتواند ضمن تقدیم دادخواست خود، اعلام کند که قادر به پرداخت هزینههای دادرسی نیست و دادگاه در صورت پذیرش، وی را از پرداخت این هزینهها معاف میکند.
شرایط طرح دادخواست اعسار از هزینه دادرسی
برای پذیرش اعسار، شرایط زیر ضروری است:
-
عدم توانایی مالی واقعی برای پرداخت هزینههای دادرسی.
-
ارائه استشهادیه کتبی از دستکم دو شاهد که به وضعیت مالی شخص آگاه باشند.
-
عدم وجود اموال منقول و غیرمنقول به نام شخص که نشاندهنده توان مالی باشد.
-
بررسی حسابهای بانکی و داراییهای فرد توسط دادگاه.
مراحل طرح دادخواست مطالبه وجه و اعسار
1. تهیه مدارک لازم
برای طرح دعوا باید مدارک زیر آماده شود:
-
کارت ملی و شناسنامه خواهان
-
اسناد و مدارک دال بر وجود بدهی (چک، سفته، قرارداد و …)
-
استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی با امضای شهود
-
مدارک دال بر وضعیت مالی خواهان (مانند پرینت حساب یا گواهی عدم دارایی)
2. تنظیم دادخواست
در دادخواست باید موارد زیر قید شود:
-
مشخصات کامل خواهان و خوانده
-
میزان وجه مورد مطالبه
-
دلایل و مستندات قانونی
-
تقاضای صدور حکم به نفع خواهان
-
تقاضای اعسار از هزینه دادرسی
3. تقدیم دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
تمامی دادخواستها از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت و به دادگاه ارسال میشوند.
4. ارجاع به دادگاه صالح
پرونده پس از ثبت به دادگاه عمومی حقوقی / دادگاه صلح ارجاع میشود.
5. رسیدگی به دعوای اصلی و اعسار
دادگاه ابتدا به موضوع اعسار رسیدگی میکند و در صورت پذیرش، وارد رسیدگی به دعوای اصلی مطالبه وجه خواهد شد.
مدارک لازم برای اثبات اعسار از هزینه دادرسی
-
استشهادیه محلی (امضای دو شاهد)
-
مدارک مربوط به وضعیت مالی (مثلاً عدم اشتغال یا درآمد پایین)
-
گواهیهای بانکی یا اسناد نشاندهنده فقدان دارایی
-
سوابق حقوقی یا اسناد مرتبط با مشکلات مالی
نکات مهم درباره دادخواست مطالبه وجه و اعسار
-
در صورت رد اعسار، خواهان باید هزینه دادرسی را پرداخت کند.
-
شهود باید اهلیت داشته باشند و دادگاه میتواند آنان را احضار کند.
-
حتی در صورت اعسار، اگر خواهان در دعوا محکوم شود، ممکن است ملزم به پرداخت هزینهها در آینده گردد.
-
دادگاه میتواند اعسار را به صورت تقسیط هزینه دادرسی نیز بپذیرد.
پرسشهای متداول درباره دادخواست مطالبه وجه و اعسار
1. اگر اعسار پذیرفته نشود چه میشود؟
خواهان باید هزینه دادرسی را بپردازد تا دادگاه به دعوا رسیدگی کند.
2. آیا اعسار از هزینه دادرسی دائمی است؟
خیر، فقط مربوط به همان دعواست و در پروندههای دیگر باید مجدداً درخواست شود.
3. آیا میتوان بدون وکیل دادخواست داد؟
بله، اما تنظیم دادخواست توسط وکیل باعث افزایش شانس موفقیت و سرعت رسیدگی میشود.
4. مدت زمان رسیدگی به دعوای اعسار چقدر است؟
معمولاً بین یک تا سه ماه بسته به حجم پروندهها طول میکشد.
دانلود فایل کامل نمونه دادخواست مطالبه وجه و اعسار از هزینه دادرسی 1404
برای راحتی شما، فایل کامل و قابل ویرایش نمونه دادخواست مطالبه وجه و اعسار 1404 توسط وکلای پایه یک دادگستری آماده شده است که شامل:
-
متن کامل دادخواست
-
توضیحات قانونی و مواد مرتبط
-
چک لیست هشدارهای قانونی
-
برگه استشهادیه اعسار از هزینه دادرسی
-
راهنمای ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی
👇🏻[لینک دانلود فایل کامل نمونه دادخواست مطالبه وجه و اعسار از هزینه دادرسی 1404]👇🏻
