نفقه فرزند یکی از مهمترین تکالیف والدین بهویژه پدر در قبال فرزندان است. قانونگذار در قانون مدنی ایران بهصراحت بیان کرده که پدر موظف است هزینههای زندگی فرزندان خود از قبیل خوراک، پوشاک، مسکن، درمان و آموزش را تأمین کند.
در بسیاری از پروندههای خانواده، پس از طلاق یا اختلافات زناشویی، موضوع پرداخت نفقه فرزند به یکی از دعواهای رایج تبدیل میشود. در این مقاله به بررسی مبانی قانونی نفقه فرزند، مدارک لازم، مراحل رسیدگی، نمونه دادخواست و در نهایت دانلود فایل کامل دادخواست مطالبه نفقه فرزند 1404 میپردازیم.
نفقه فرزند چیست؟
بر اساس ماده ۱۱۹۹ قانون مدنی:
«نفقه اولاد بر عهده پدر است و پس از فوت پدر یا عدم توانایی او، بر عهده اجداد پدری خواهد بود.»
بنابراین نفقه شامل هزینههای ضروری زندگی فرزند است و پرداخت آن یک تکلیف قانونی، نه صرفاً اخلاقی، محسوب میشود.
موارد شامل نفقه فرزند:
-
خوراک و پوشاک
-
مسکن مناسب
-
هزینه درمان و بهداشت
-
هزینه آموزش و تحصیل
-
سایر نیازهای متعارف متناسب با شأن خانوادگی
مبنای قانونی مطالبه نفقه فرزند
مواد ۱۱۹۹، ۱۲۰۴ و ۱۲۰۶ قانون مدنی و همچنین ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱، پرداخت نفقه فرزند را بهعنوان تکلیف قانونی پدر بیان میکنند. در صورت استنکاف، مادر یا قیم میتواند دادخواست مطالبه نفقه فرزند را به دادگاه خانواده تقدیم کند.
چه کسانی میتوانند دادخواست مطالبه نفقه فرزند بدهند؟
-
مادر طفل: در صورتی که حضانت با او باشد.
-
قیم قانونی: اگر والدین فوت کرده باشند یا صلاحیت نداشته باشند.
-
دادستان یا سازمان بهزیستی: در صورت رها شدن طفل یا عدم رسیدگی والدین.
مدارک لازم برای دادخواست مطالبه نفقه فرزند
-
شناسنامه فرزند و کارت ملی مادر/قیم
-
سند طلاق یا حکم حضانت (در صورت وجود)
-
مدارک دال بر عدم پرداخت نفقه توسط پدر
-
فیشها و رسیدهای هزینههای انجام شده (در صورت وجود)
-
مدارک هویتی طرفین
مراحل رسیدگی به دادخواست مطالبه نفقه فرزند
-
تنظیم دادخواست بر اساس نمونه رسمی
-
ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
-
ارجاع پرونده به دادگاه خانواده محل اقامت طفل
-
استماع دفاعیات پدر و بررسی مدارک
-
ارجاع به کارشناس برای تعیین میزان نفقه متعارف
-
صدور حکم دادگاه مبنی بر پرداخت نفقه معوقه و جاری
نکات مهم در دادخواست نفقه فرزند
-
نفقه فرزند تا زمانی که توانایی مالی برای اداره زندگی نداشته باشد، بر عهده پدر است.
-
حتی بعد از طلاق والدین، پدر همچنان موظف به پرداخت نفقه است.
-
اگر پدر از پرداخت نفقه امتناع کند، علاوه بر دادخواست حقوقی، امکان طرح شکایت کیفری ترک انفاق نیز وجود دارد.
-
دادگاه میزان نفقه را با نظر کارشناس و شرایط زندگی طفل تعیین میکند.
-
نفقه معوقه (گذشته) نیز قابل مطالبه است.
پرسشهای متداول
1. آیا نفقه فرزند فقط شامل هزینه خوراک و پوشاک است؟
خیر، شامل مسکن، تحصیل، درمان و سایر نیازهای متعارف نیز میشود.
2. آیا مادر میتواند بدون حضانت دادخواست نفقه بدهد؟
خیر، معمولاً کسی که حضانت طفل را دارد یا قیم قانونی، دادخواست میدهد.
3. نفقه تا چه سنی پرداخت میشود؟
تا زمانی که فرزند توانایی مالی برای تأمین زندگی خود نداشته باشد (حتی پس از ۱۸ سالگی).
4. آیا میتوان همزمان شکایت کیفری ترک انفاق هم مطرح کرد؟
بله، این دو دعوا مانعی برای یکدیگر نیستند.
دانلود فایل کامل نمونه دادخواست مطالبه نفقه فرزند 1404
سایت پروندهیار برای راحتی کاربران، فایل کامل و قابل ویرایش نمونه دادخواست مطالبه نفقه فرزند 1404 را آماده کرده است. این فایل شامل:
-
متن کامل دادخواست
-
چک لیست هشدارهای قانونی
-
توضیحات قانونی و نکات مهم
-
راهنمای ثبت در دفاتر خدمات قضایی
-
بروزرسانی محتوا (1404)
👇🏻[لینک دانلود فایل کامل نمونه دادخواست مطالبه نفقه فرزند 1404]👇🏻
