جهیزیه یکی از موضوعات مهم در روابط خانوادگی است که معمولاً هنگام بروز اختلافات و جدایی، به چالش تبدیل میشود. بسیاری از خانمها بعد از ترک منزل مشترک یا طرح دادخواست طلاق، نیاز دارند وسایل و اموالی که به عنوان جهیزیه به خانه همسر بردهاند را پس بگیرند. برای این کار باید دادخواست استرداد جهیزیه به دادگاه خانواده تقدیم شود. در این مقاله یک راهنمای کامل به همراه نمونه دادخواست استرداد جهیزیه 1404 و فایل قابل دانلود آماده کردهایم.
استرداد جهیزیه چیست؟
جهیزیه اموالی است که خانواده عروس هنگام ازدواج در اختیار زوجین قرار میدهند تا زندگی مشترک آغاز شود. از نظر حقوقی، مالک جهیزیه همچنان زوجه (زن) است و همسر فقط حق استفاده از آنها را دارد. به همین دلیل، در صورت اختلاف یا جدایی، زن میتواند با مراجعه به دادگاه، درخواست استرداد جهیزیه بدهد.
چه زمانی میتوان دادخواست استرداد جهیزیه داد؟
زن میتواند در شرایط مختلف اقدام به استرداد جهیزیه کند، از جمله:
-
هنگام بروز اختلاف و ترک منزل توسط زوجه
-
بعد از صدور حکم طلاق یا در جریان دعوای طلاق
-
حتی در زمان زندگی مشترک، اگر ادامه استفاده از جهیزیه توسط همسر برای زن مضر یا غیرقابل قبول باشد
مراحل دادخواست استرداد جهیزیه
-
تنظیم دادخواست
زوجه یا وکیل او باید متن دادخواست استرداد جهیزیه را مطابق قوانین تنظیم کند. -
پیوست مدارک لازم
-
سند نکاحیه (عقدنامه)
-
سیاهه جهیزیه (لیست اموال)
-
کارت ملی و شناسنامه
-
رسیدهای خرید (در صورت وجود)
-
-
ثبت دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
تمام دادخواستها باید از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت شوند. -
ارجاع به دادگاه خانواده
پس از ثبت دادخواست، پرونده به شعبه دادگاه خانواده ارجاع میشود. -
رسیدگی و صدور حکم
قاضی پس از بررسی مدارک و استماع دفاعیات طرفین، حکم استرداد جهیزیه را صادر میکند.
نکات مهم درباره جهیزیه
-
مالکیت جهیزیه همواره متعلق به زن است.
-
اگر جهیزیه به مصرف برسد (مثل مواد غذایی یا لوازم مصرفی)، استرداد آن امکانپذیر نیست.
-
در صورت نبود سیاهه جهیزیه، زن میتواند با شهادت شهود و سایر مدارک، ادعای خود را ثابت کند.
-
شوهر نمیتواند جهیزیه را به فروش برساند یا بدون اجازه زن تصرف کند.
مدارک لازم برای دادخواست استرداد جهیزیه
برای موفقیت در پرونده استرداد جهیزیه، همراه داشتن مدارک زیر ضروری است:
-
اصل و کپی عقدنامه
-
لیست یا سیاهه جهیزیه با امضای همسر (در صورت وجود)
-
کارت ملی و شناسنامه زوجه
-
رسید یا فاکتور خرید وسایل (اگر موجود باشد)
-
شهادت شهود (در نبود سیاهه)
تفاوت جهیزیه با هدایای عقد
گاهی جهیزیه با هدایایی که خانواده داماد یا عروس در زمان عقد و عروسی اهدا میکنند، اشتباه گرفته میشود. باید توجه داشت:
-
جهیزیه: متعلق به زن است و فقط به خانه همسر برده میشود.
-
هدایا: ممکن است متعلق به هر دو طرف باشد و استرداد آن تابع شرایط متفاوتی است.
استرداد جهیزیه بدون سیاهه
خیلی از خانوادهها هنگام ازدواج، سیاهه جهیزیه تنظیم نمیکنند. در این صورت زن میتواند با ارائه شهادت شهود، عکسها، فیلم مراسم عروسی یا رسید خرید وسایل ادعای خود را ثابت کند. دادگاه نیز در بسیاری از موارد با همین ادله حکم استرداد را صادر میکند.
هزینه دادخواست استرداد جهیزیه
-
هزینه دادرسی این نوع دعوا به صورت مالی محاسبه میشود.
-
بر اساس ارزش تقریبی وسایل، هزینه دادخواست تعیین میشود.
-
در صورت نیاز به کارشناسی، هزینه کارشناسی نیز بر عهده خواهان خواهد بود.
پرسشهای متداول درباره استرداد جهیزیه
1. اگر شوهر جهیزیه را بفروشد چه میشود؟
زن میتواند به اتهام تصرف غیرقانونی یا خیانت در امانت شکایت کیفری نیز مطرح کند.
2. آیا میتوان قبل از طلاق دادخواست جهیزیه داد؟
بله. حتی در دوران زندگی مشترک نیز زن حق دارد جهیزیه خود را مطالبه کند.
3. آیا استرداد جهیزیه نیاز به حضور زن در دادگاه دارد؟
خیر. وکیل زن نیز میتواند این دادخواست را مطرح و پیگیری کند.
4. اگر شوهر ادعا کند وسایل مال اوست چه میشود؟
دادگاه با بررسی مدارک و شهادت شهود تصمیم میگیرد. اصل بر مالکیت زن است مگر خلاف آن ثابت شود.
دانلود فایل کامل نمونه دادخواست جهیزیه 1404
برای راحتی کاربران، فایل کامل و قابل ویرایش نمونه دادخواست استرداد جهیزیه 1404 که توسط وکلای پایه یک دادگستری طراحی شده، آماده شده است. این فایل شامل:
-
متن کامل دادخواست
-
توضیحات قانونی
-
چک لیست هشدارهای قانونی
-
نمونه سیاهه جهیزیه
👇🏻[لینک دانلود فایل کامل دادخواست استرداد جهیزیه 1404]👇🏻
