سند رسمی یکی از مهمترین ابزارهای حقوقی برای اثبات مالکیت و روابط حقوقی افراد است. این اسناد به دلیل اعتبار ویژهای که دارند، معمولاً غیرقابل انکار و خدشهناپذیر محسوب میشوند. با این حال، گاهی به دلایل قانونی یا وقوع تخلف در تنظیم سند، امکان ابطال سند رسمی وجود دارد.
در این مقاله، مفهوم ابطال سند رسمی، موارد و شرایط آن، مراحل طرح دعوا، مدارک لازم، نمونه دادخواست و در پایان فایل کامل نمونه دادخواست ابطال سند رسمی 1404 ارائه میشود.
سند رسمی چیست؟
مطابق ماده 1287 قانون مدنی، سند رسمی عبارت است از سندی که:
-
در اداره ثبت اسناد و املاک، دفاتر اسناد رسمی یا نزد سایر مأمورین رسمی در حدود صلاحیت آنها تنظیم شده باشد.
-
دارای تشریفات قانونی باشد.
بنابراین اسناد رسمی مثل سند مالکیت، سند ازدواج، طلاقنامه، وکالتنامه رسمی و قراردادهای تنظیمشده در دفاتر اسناد رسمی هستند.
دلایل ابطال سند رسمی
ابطال سند رسمی معمولاً در شرایط زیر امکانپذیر است:
-
صدور سند برخلاف قانون (مثلاً انتقال ملکی بدون رضایت مالک واقعی)
-
وجود جعل یا تقلب در تنظیم سند
-
نبود اهلیت یا رضایت یکی از طرفین
-
فقدان اختیار مأمور تنظیمکننده سند
-
معارض بودن سند با اسناد دیگر
-
صدور سند معارض در اداره ثبت
دادگاه صالح برای رسیدگی به دعوای ابطال سند رسمی
-
در صورتی که موضوع دعوا مربوط به اموال غیرمنقول باشد، دادگاه محل وقوع ملک صلاحیت دارد.
-
در سایر موارد، دادگاه محل اقامت خوانده یا محل تنظیم سند صالح خواهد بود.
مراحل طرح دعوای ابطال سند رسمی
1. تنظیم دادخواست
خواهان باید با استفاده از نمونه دادخواست ابطال سند رسمی، خواسته خود را به طور دقیق بیان کند.
2. ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی
دادخواست به همراه مدارک لازم در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت میشود و به دادگاه صالح ارجاع میگردد.
3. رسیدگی دادگاه
قاضی با بررسی مدارک و استماع دفاعیات طرفین، در صورت احراز تخلف یا بیاعتباری سند، حکم به ابطال آن صادر میکند.
4. اجرای حکم
پس از قطعیت حکم، اداره ثبت یا دفترخانه موظف به ابطال سند و اصلاح سوابق خواهد بود.
مدارک لازم برای دادخواست ابطال سند رسمی
-
تصویر مصدق سند مورد اعتراض
-
مدارک مالکیت یا ذینفع بودن خواهان
-
کارت ملی و شناسنامه خواهان
-
گواهی یا دلایل قانونی مبنی بر بیاعتباری سند (مثلاً گزارش کارشناسی یا رأی کیفری)
-
وکالتنامه (در صورت اقدام توسط وکیل)
نکات مهم در دعوای ابطال سند رسمی
-
ابطال سند رسمی صرفاً از طریق دادگاه صالح امکانپذیر است.
-
صرف ادعا کافی نیست؛ باید مدارک معتبر ارائه شود.
-
در صورتی که سند رسمی معارض صادر شده باشد، ابتدا باید حکم ابطال یکی از آنها صادر شود.
-
در موارد جعل، ابتدا باید شکایت کیفری ثبت شود و پس از صدور حکم قطعی، دادخواست ابطال مطرح گردد.
پرسشهای متداول
1. آیا همه اسناد رسمی قابل ابطال هستند؟
خیر، فقط در صورتی که خلاف قانون یا فاقد شرایط صحت باشند امکان ابطال وجود دارد.
2. مدت زمان رسیدگی به دعوای ابطال سند چقدر است؟
بسته به پیچیدگی پرونده و نظر دادگاه، بین چند ماه تا بیش از یک سال طول میکشد.
3. آیا هزینه دادرسی دعوای ابطال سند رسمی زیاد است؟
هزینه دادرسی بر اساس ارزش خواسته (مثلاً ارزش ملک) محاسبه میشود.
4. اگر سند رسمی به اشتباه صادر شده باشد چه باید کرد؟
میتوان با ارائه دادخواست به دادگاه حقوقی و اثبات اشتباه، تقاضای ابطال سند را نمود.
دانلود فایل کامل نمونه دادخواست ابطال سند رسمی 1404
برای سهولت در پیگیری حقوقی، فایل کامل نمونه دادخواست ابطال سند رسمی 1404 آماده شده است. این فایل شامل:
-
متن کامل دادخواست آماده
-
چک لیست هشدارهای قانونی
-
مواد قانونی مرتبط
-
راهنمای ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی
-
بروزرسانی محتوا (1404)
👇🏻[لینک دانلود فایل کامل نمونه دادخواست ابطال سند رسمی 1404]👇🏻
